تفاوت و فرق اتانول با متانول چیست
اتانول و متانول دو تا از ساده ترین الکل های موجود هستند که تفاوت اصلی آنها تعداد کربن موجود در ساختار آنهاست. این دو الکل شباهت زیادی باهم دارند و مایعات بی رنگی هستند که می توان به راحتی آنها را باهم اشتباه گرفت. با این حال متانول و اتانول دو نوع الکل یا ماده شیمیایی متفاوت هستند که دارای ویژگی ها و موارد استفاده مختلفی نیز هستند.
به عنوان مثال اتانول در ساختار خود دارای حلقه اتیل است ولی متانول دارای یک گروه متیل می باشد. اتانول در مقایسه با آب یک اسید ضعیف است ولی متانول قدرت اسیدیته بالاتری دارد. اتانول بوی سنگین و سوزاننده ای دارد و موقع سوختن از خود شعله آبی روشن ساطع می کند. متانول بوی مشخصی دارد و هنگام سوختن شعله سفید روشن ایجاد می کند.
اتانول به طور معمول با تخمیر محصولات غذایی از کارخانه ها تهیه می شود در حالیکه متانول عمدتا توسط فرآیندهای مصنوعی تولید می شود.
اتانول ماده اصلی نوشیدنی های الکلی است ولی متانول بسیار سمی است و برای استفاده اصلا مناسب نیست. به طور کلی در ساخت محصولاتی مانند فرمالدئید و غیره استفاده می شود.
در ادامه تفاوت میان الکل متانول و اتانول و عوارض ناشی از مصرف متانول میآید:
متانول یا الکل متیلیک(الکل صنعتی)
- مایع بی رنگی است که بسیار بی ثبات و فرار است.
- متانول میزان اسیدیته بالاتر از آب دارد.
- بوی متانول تا حدودی متمایز و تندتر از اتانول است.
- فوقالعاده قابل احتراق است اما در دمای محیط آتش نمیگیرد.
- هنگام سوختن با یک شعله روشن و سفید رنگ (یا همان زرد رنگ) میسوزد.
- متانول بسیار سمی است و برای مصرف شُرب مناسب نیست.
- نوشیدن متانول موجب آسیب چشمی از جمله کوری، نارسایی کلیه، کما و مرگ شود.
- متانول نباید خورده و یا استنشاق شود حتی تماس مستقیم آن با پوست می تواند موجب بروز ناراحتیهای پوستی شود.
- مقدار کمی از این ماده حتی کمتر از نصف قاشق چایخوری میتواند باعث نابینایی شود.
- مصرف کمتر از چهار اونس (حدود ۱۱۰ گرم) از آن کشنده خواهد بود.
- متانول را نباید برای ضدعفونی کردن سطوح استفاده کرد زیرا علاوه بر سمی بودن متانول، خاصیت ضدعفونی کنندگی آن نسبت به الکل اتیلیک یا اتانول بسیار کم است.
- تماس آن با پوست میتواند سبب بروز عوارضی همچون التهاب پوست شود.
- هنگام مصرف متانول، این الکل در بدن انسان به اسید فرمیک تبدیل میشود و اسید فرمیک ایجاد شده باعث مشکلات گردش خون، آسیب کبدی، آسیب عصبی، کوری دائمی و نارسایی کلیه میشود.
- علائم اولیه مسمومیت با متانول شامل کاهش عملکرد سیستم عصبی مرکزی، سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، عدم هماهنگی و سردرگمی است.
- پس از گذشت علائم اولیه، مجموعه دوم علائم بروز میکند. از ۱۰ تا ۳۰ ساعت بعد از قرار گرفتن در معرض اولیه، ممکن است عوارضی شامل تاری یا از بین رفتن کامل بینایی، اسیدوز یا افزایش بار اسیدی خون و خونریزی مغزی اتفاق بیفتد.
- دوزهای زیاد مصرف باعث کما و مرگ می شوند.
- تجمع مقادیر سمی اسید فرمیک در خون ممکن است در اثر نارسایی تنفسی به مرگ منجر شود.
- از آنجا که متانول بسیار سمی است، به هیچ وجه برای مصرف مناسب نیست. عموماً در تولید مواد شیمیایی مانند فرمالدئید و غیره استفاده میشود.
اتانول یا الکل اتیلیک (الکل طبی)
- مایع بیرنگ و بهشدت فرار است.
- بوی قوی و سوزانندهای دارد.
- با شعلهای که آبی رنگ است، میسوزد.
- اتانول ماده اصلی است که در نوشیدنیهای الکلی تخمیر شده و مقطر وجود دارد.
- در صورت نوشیدن اتانول، احساس ناخوشی، سرگیجه، حالت تهوع خواهید کرد و احتمال مسمومیت با این الکل وجود دارد.
- اگرچه اتانول میتواند برای ضدعفونی کردن دستها گزینه خوبی باشد اما بیشتر زمانی توصیه میشود که درصورت نبود دسترسی به آب و صابون و شویندههای دیگر، مورد استفاده قرار گیرد.
- از نظر شیمیایی اتانول نوعی الکل است که در اسکلت کربن خود از گروه اتیل تشکیل شده است.
- از نظر اسیدیته، اتانول یک اسید ضعیف در مقایسه با آب است.
- راحتترین راه تشخیص دو نوع الکل از یکدیگر تست شعله است. بهطوری که دو پنبه را به طور جداگانه به اتانول و متانول آغشته کنید سپس در دو ظرف جداگانه آتش بزنید. تفاوت شعله دو نوع الکل در بالا شرح داده شده است.